Monday, October 28, 2013

ვაჟაობა - ჩარგალი

ორშაბათია, სამახურში ვარ მაგარი დანგრელი მხრების კუნთები სულ მტკივა, ცოტათი მოვრჩი ჩემ საქმეებს და დაწერა მომინდა. ეხლა რა მოხდა ამ საბათ ვკირას 26-27 ოქტომბერს. ერთი კვირით ადრე დაიგეგმა რო რამდენიმე ადამიანი მივდიოდით ნუცასთან ასფარაში კარტოფილი უნდა ამოგვეღო და ცოტა სახლი შეგვეკეთებინა, 5 ადამინი მოვგროვდით. ამ გასვლაში, ნათია დარჩიაც მოდია, ჩემთვის ყველაზე საყვარელი და ყოველთვის სასურველი ადამიანი, აგრეთვე თამო ზარქუა, ამ ადამიანზე ბევრს არაფერს არ დავწერ, მოკლედ ვიტყვი ძაან ძაან მაგარი ადამიანია, ადამიანი! კამანდაში თათული იყო და მისი მეგობარი. პარასკევს საღამომდე ვიცოდით რო მივდიოდით უკვე ყველაფერი გამზადებული და გათვლილი იყო, საღამოს თამოს წავყევი და პარალონი ვაყიდინე, ზუსტად 18:43 იყო რო ნუცას sms მივიღე ასფარა ჩაიშალაო, მამაო ავადაა და მარტო არ გვიშვებსო. ამ sms წაკითვის მერე წამიერად დავიგრუზე და ჩამოუშვი ყურები მარა რა პრობლემა, კარვებით წავალ ვიფიქრე. ვიცოდი რო თათულის ძაან უნდოდა წამოსვლა და იმედი მქონდა რო დამთამხდებოდა. ნათიას და თამოს მივწერე რაშიც იყო საქმე. ნათიას მაგრად გაუტყდა, მერე კარვის იდეა უთხარი თამოს, მარა გრიპი მაქვს და კარავში არ გამიუარესდესო, თათულისაც შევეხმიანე როგორც იქნა და კარვის გეგმა არაო მეზარება კარვის ამბავიო, ასე იყო თუ ისე მარტო მე და ნათია ვერ წავიდოდით ამხელა გზაზე და არანაირი მუღამიც არ ექნებოდა. საღამოა უკვე და სახში არ ვამბობო რო ვეღარ მივდივარ იმედი მაქვს რო სადმე წავალ და ბოლომდე მჯეროდა ამის. ნათია მირეკვას და მეუბნება რო ხვალე ვაჟაობა და წამოდი იქ წავიდეთო. გამიბრწყინდა თვალები და ვუთხარი ინფორმაციას მოვიძიებ და წავიდეთ თქო. ვაჟაობის ტური ლელა წიკლაურს ქონდა დაგეგმილი და მიდიოდნენ, ლელას ინფორმაცია გამოვკითხე სარეისოების შესახებ. ჩარგალში 11 ზე გადიოდა თბილისად და მეორე დღეს 2-ზე ბრუნდებოდა თბილიში, იდეალური ვარიანტი იყო. ერთი სიტყვით ნათიას და მეც ძაან გვინოდა წასვლა. ნათიამ იქნებ იქ სახლი ვნახოთ ღამე და გავათიოთო, რამე ოჯახური სასტუმრო იქნებაო, ეგეც ვკითხე ლელას და არ ვიცი ეგ ადგილზე უნდა გაარკვიოო. ეგ არაფერი კარავი, თბილი საძილეები და არ შეგვცივდეობა, უბრალოდ ნათიამაც კარავში არ გავცივდეო, ახლახანს გამოვკეთდიო. ვნახოთო თუ ვიშოვეთ დავრჩეთო თუ არა და წამოვყვებით რამესო. სანამ ლელასთან ინფორმაციას ვაგროვებდი რა და როგორც, მსურველები გამოჩდნენ წამოსვლის და ლელამ მეორე მარშუტკა დაამატა, შემომთავაზა რო წამოდითო და ნახევარი ფასი გადაიხადეთ იქ რო რჩებითო. მაგრად გამიხარდა, ნათიას დავურეკე და ვუთხარი, რო თუ რამე მარშუტკით დავბრუნდებით თქო. ძაან მარტივად იყო ყველაფერი და სიაში ჩავაწერინე ჩვენი თავი. ეგრევე თამო გამახსენდა, უფრო სწორად არც დამვიწყებია, 1 დღე ვიცოდი რო აწყობდა და ვიცოდი რო ეგეც ჩემსავით იყო, ჩანთა ჩალაგებული და ამოლაგება რო ეზარება. დავურეკე და ამაბვი ვახარე. თამოც ჩავწერე სიაში, თამოს მივწერე რო მაინც სრული ეკიპირებით წამოდი თქო რო თუ რამე დარჩები მეთქი, თუ სახლი ვნახეთ თქო. სახლი თამოს აწყობდა. რამდენიმე საათში ყველაფერი მოგვარდა. დილით 7ზე გავიღვიძე და 8-ის ნახევარზე ნათიას ვურეკავ ადექი გაემზადე თქო. შეთანხმებულები ვიყავით რო დილით უნდა შევხვედროდით ერთმანეთს და რარაცეები უნდა გვეყიდა, რავი ვიფიქრე ამ ყველაფერს დიდი დრო მოუნდებოდა და ნამეტანი ადრე გავაღვიზე ნათია. ერთი სიტყვით შევიკრიბეთ ვაგზალზე ვერაფერი ვერ ვნახეთ და შეხვედრის ადგილზე წავედით, სადაც სმარტი მდებარეობს და მთელი საათ ნახევრით ადრე მისულები სმარტში დავბოდიალობდით. 10 საათიდან დაიწყო ხალხმა მოგროვება, თამო 10-ზე მოვიდა, ხალხის ლოდინში გავიხედე და drum დავინახე თავისი ჩანთით. მანდ თვალები გამიბრწყინდა, მარშუტკიდან ჩავედი და მივესალმე ეგრევე ვაჯახე რჩები თქო? რო გავიგე რო drum-იც რჩებოდა გამიხარდა, ჩვენი დარჩენის ამბავი გადაწვეტილი იყო. ჩარგალაში ჩასასვლელად 2 საათი მოგვინდა, ცხვარი შეუკვეთეს საერთო მეგობრების ფაცხაში და საღამოს ცხვრის ხორცი და ხაშლამაზე უნდა გვექეიფა. ჩარგალში მანქანებს არ უშვებდნენ, რამდენიმე კილომეტრის გავლა ფეხით მოგვიწია. ასვლისას დოღი იყო, მარა ძაან ბანძი ცხენები ყავდათ, შატილში რო დოღი იყო ის უფრო მაგარი იყო, შატილში ცხენები ჩემზე 4 თავით მაღლები იყვენენ და უფრო ძლიერები, ამ ცხენებს კი სიარული ეზარებოდათ. რამდენიმე წუთში ჩარგალში ავედით, შავფაროსნები ვნახეთ ბაქარი თავის თორღვასთან ერთად, სამწუხაროდ დავაგვიანეთ და შავფაროსნების გამოსვლა კიდე ვერ ვნახეთ. ოდოსმე იმედია ვნახავთ. ძაან მაგარი ფრინველია ჩვენი თორღვა. სცენა გამზადებული იყო, მონაწილეები ემზადებოდნენ. სანამ დაიწყებოდა გამოსვლები მუზეუმი დავათვარიელეთ, იქვე წიგნი იყო სადაც რასაც გინდა იმას ჩაწერდი სტუმრების წიგნი იყო, ჩვენ ყვეკლაზე ორიგინალური ჩანახატი გავაკეთეთ. მივდექით მოვდექით, სურატები გადავიღეთ. გამოსვლები საინტერესო იყო, ვაჟას ლექსებს ამბობდნენ, ცეკვავდნენ და მღეროდნენ. ერთი სიტყვით კარგი იყო. ისევ ლელას ვეკითხობოდით ინფორმაციას, სად შეიძლებოდა დაბანაკება და ასე შემდეგ. ლელამ შემოგვთავზა რო წავყოლოდით ცხვრის ხორცი გვეჭამა და სადმე იქვე ახლო მაქლოს დაბანაკდებითო. ბევრი არ ვითათბირია და წავყევით, მეორე დღეს ანანურის ციხე იყო გეგმაში და იქიდან უფრო მარტივად წავიდოდით. ერთი სიტყვით ლელას წავყევით და მაღასკარის იქეთ ერთ ერთ ფაცხაში მივედით მგონი მგზავრული ერქვა. უკვე ბნელდებოდა რო მივედით, ცხვარი დაკლული და უკვე ხაშლამაც და მწვადით მზადდებოდა. ჩვენ უცებ ნებართვა ავიღეთ რო იქვე ფახცაში დავბანაკებულიყავით, უცებვე კარავი გავშალეთ და გავამზადეთ ყველაფერი სანამ დაბნელდებოდა. ყველანი სუფრას მივხედით და სმა ჭამა გაჩახდა, კარგად მოვილხინეთ. ლელა და კამანდა 9 საათზე დაიშალნენ, ფაცხსის მფლობელებიც წავიდნენ, drum უცებ ცელცი დაანთო და ჩვენ ჩვენი კარვის და ცეცხლის გვერძე გადავინაცვლეთ. სასტავს დავემშვიდობეთ, ყველას ჩვენთან უნდოდა დარჩენა. ჩვენტან დარჩა იქ მაცხოვერებელი პაატა. პაატა საკმაოდ ნასვამი იყო, როგორც ხდება ხოლმე მთვრალ ადამიანებთან, თქვენი ჭირიმე თქვენ შემოგევლეთ. პატა წავიდა მაღაზიაში და უცებვე დაბრუნდა, პივადა ჩიფესები და რაღაცეები მოიტანა. მე და drum ვსვამდით და გოგოებიც შიგა და შიგ. პაატა ბევრ ფილოსოფიურ რამეებს გვიყვებოდა და ასე შემდეგ ცოტა ტვინი ბურღა და რავი... ერთი რაც მართლა კარგი გვითხრა და კარგად დამამახსოვრდა. ოჯახის სადღეგრძელო დავლიე, როცა ვსვამ ლაპარაკი ბევრი ვიცი ხოლმე უფრო სწორად სადღეგრძელოები მიგრძელდება ხოლმე. პაატამ რო განაგრძო, რაღაც დაგავიწყდაო თვქენი თავი რატო არ დალოცეო. ეხლა ესე ერთად რო ზიღართ ერთად რო გძინავთ თვქენც ოჯახი ხართო, რაღაცნაირად მომეწონა და მესიამოვნა, მართლაც რო ლაშქრობაში ერთი ოჯახი ვართ, ერთმანეთს ვუვლით ერთმანეთს შევციცინებთ აბა ვინმეს რამე ხო არ უჭირს და როგორც ოჯახის წევრები უვლიან ერთმანეთს ისე ვუვლით ლაშქრობეში ჩვენ ერთმანეთს. სადღაც 12-ზე მასპინძლები ჩამოვიდნენ მაგარი მთვრალებ იყვნენ ისენიც, დაგვხედეს და მთელი ამბები, თუ რამე დაგჭირდათ და ასე შემდეგ, მალელვე წავიდნენ. პაატამ ხვალინდელი დღის გეგმა შემგოვთავაზა, ბებრის ციხეა და იქ ავიდეთო, და დილით ნავით გავისეირნოთო პატივს გცემთო. მეტი არაა ჩემი მტერი მაგას ნავით ვეკატავეთ მარა ბებრის ციხეზე ინფრომაცია გავიგეთ და ოთხივემ გონებაში ჩავიმეჭდეთ. რამდენიმე ხანში პაატაც წავიდა, პაატას წასვლის შემდეგ რამდენიმე საათში ჩვენც დავწექით უფრო სწორად დაწოლა მინდოდა და ცეცხლი ჩავაქრე, გოგოები ვინუჟდენები იყვნენ დაწოლილიყვნენ, ნათია გამიჯვარდა რატო ჩააქერიო. მარა მარტო არ დავტოვებდი გარეთ. არც გარეთ და კარავში ხო საერთოდ არ ციოდა. დავწექით, გოგოებს არ ეძინებოდათ drum კუთხეში იყო და გოგოები ვერ ეკარებოდნენ, მე კიდე მაგრად გამიფიქნეს არ დამაძინეს, მაწვალებდნენ და მაწამებდნენ. რამდენიმე საათის წამების მერე სხვა ხერხს მიმართეს თავი მოვიმკვდარუნე ვცდილობდი რეაქცია არ მქონოდა, მერე სიმღები ჩართეს და მთელ playlist მომასმენინეს. მარა გავუძელი და ხმა არ ამოვიღე. უკვე გვიანი იყო და ნათიას სიტყვები რო გავიგონე მეძნებაო მანდ ავოსითუქე და ტკბილად დამეძინა. დილით 8 საათი იყო რო გამეღვიძა, მგონი თამოს უკვე ეღვიძა, წყნარად უხმაუროდ ვიწექით და რაღაცეებზე ვლაპრაკობდით მე და თამო, სამომავლო გეგმებს ვუზიარებდით ერთმანეთს. მალევე ნათიამ წამოყო თავი დამაძინეთო, ისევ შევიტრიალეთ ძილი და 9-ზე დავაყენეთ ბუძელნიკი, მარა მე დავასწარი და ადრე ავდექი ვერ გავუძელი ტყუილა ყოფნას კარავში. დილა ძაან ლამაზი იყო. ფოთლები ცვიოდა ხეებიდან, ფოთლების წვიმა იყო ჩვენს ფაცხაში. მზე ამოდიოდა და მიწას სხივი რო ეფინებოდა ფოთლები თავის ოქროს ფერს უფრო იძენდნენ და უფრო და უფრო ლამაზი ხდებოდა. მალევე ყველა ადგა, ამასობაში პაატა მოვიდა, ბებრის ციხე დამანახა აი იქ არისო, ნომერი ჩავიწერეთ და რო გაემზადებით დამირეკეთო წავიდეთო. მეტი არაა ჩემი მტერი, ვრეკეთ მარა უშედეგოთ. ყველა ადგა მზე მალევე მოადგა ჩვენს ბანაკს. წინა დღესთან შედარებით ბევრად თბილი და მზიანი დღე იყო, მოკლე მკლავიანებით დავდიოდით. ამასობაში გოგოებმა დაასუთავეს იქაურობა და ძაან ძაან ბევრი ნაგავი მოაგროვეს, drum-ს დიდი ნაგვის პარკები ქონდა. ჩვენ ცეცლი დავანთეთ წყალი ავადუღეთ და სუფრა გავშალეთ. ამასობაში ჩვენი მასპინძლები მოვიდნენ, სიმართლე გითხრათ ვინ ვინ იყო არ ვიცი აზრზე არ ვარ. პახმელიაზე იყვენე drum-ს არაყი დაულიეს, ჩვენ ბებრის ციხეზე გამოვკიხეთ, არაო დღეს ვერ ახვალთო. არა და გუშინ პაატამ 20 წუთში ავდივარო, კი ბლატაობდა და ჩვენ 1 საათი ვიანგარიშეთ ამან კიდე დღეს ვერაო. იტოკში თვალი ხედავდა სადაც იყო და რატომაც არა ავშალეთ ბანაკი და დავიძარით. კოშკი, უფრო სწორად სვეტი, მთის ფერდობზე იდგა თითქმის მთის წვერზე შუა ტყეში. გზა შევნიშნეთ უფრო სწორად წყილს ნავალი და გადავწყივეთ იმით ასვლა, მთის ძირში 20 წუთში მივედით. შევუდექით ფერდობზე ასვლას, მარა ვაი ამ ასვლას, ყველანი სწრაფად მიდიოდნენ ჩემს გარდა, ძაან დამრეცი იყო ფოთლებით და მიწიანი გზა ფეხი არ ეკიდებოდა, ბევრი დამპალი ხე იყო და არც ერთი მათგანი სანდო რო ჩაჭიდებოდი. ორ მეტრს რო გაივლიდი ერთი მეტრით დაბლა მოდიოდი. ერთი სიტყვით ამ ფორთხიალ ფორთხიალში როგორც იქნა ავედით, ბანაკიდან ციხემდე 1 საათი და 20 წუთი მოვანდომეთ. რამდენიმე ხანი ციხეზე გავჩერდით. ამასობაში 2 ბიჭი დაგვეწია იქაურები უფრო სწორად მგონი ფახცის ნამდვილი მფლობელები. ბევრი სურათის გადაღების მერე და კარგი ხედების ტკბობის მერე დაბლა დავეშვით, პირდაპირი მნიშვნელობით დავეშვით. ჩამოსვლა უფრო საშინელი აღმოჩდა მარა ჩამოსვლას 30 წუთი მოვანდომეთ, ორჯერ ნაკლები. ფოთლების სერფინგი მოვაწყვეთ. Drum და კიდე ჩვენი მასპინძლები და თამო წინ მიდიოდნენ მერე ნათია და მერე ბოლოს მე. თავიდან გამიჭირდა, მარა დავამუღამე, ავირჩევი გასაჩერებლ ხეს და დავეშვებოდი მაგარი ექსტრები იყო. ბოლოს მე და ნათია ერთად მოვდიოდით, მარა იყო ადგილები სადაც კარგა მაინძილზე ხე არ იყო, ერთ ადგილზე კარგად დასრიალდა ნათია და მე რო არ გამეჩერებინა რავი. ასე თუ ისე მივდიოდი, წინ ხალხს ვერ ვხედავდი მარა ალაგ ალაგ თამოს წამიწივლების ხმა მესმოდა, მერე გავაგონებდით ერთმანეთს ხმას და ვიცოდით რო ცოცხლები ვიყავით. გვერძე ხევამდე ძლივს მივახწიეთ, ხევში ჩასასლელი 90% იყო ჯერ მე წავედი და ყველაზე ცუდად მანდ ჩავსრიალდი უფრო სწორად ჩავიჩეხე, საბედნიეროდ გადავრჩი და უმნიშვნელო ნაკაწრები მქონდა ხელის გულებზე. მერე ნათიამ უფრო წარმატებით გამოიარა ეს გზა, გზა უფრო გამარტივდა მარა ვეღარ დავდიოდი ფეხები სულ მიკანკალებდა ადრენალინისგან, ეგეთი რამ პირველად ბირთვიში დამემართა მარა ეს ორმაგად ძლიერი იყო. იქვე რამდენიმე მეტრში სასტავი დავინახეთ და მალევე შევუერთდით. Drum-მა ტელეფონი დაკარგა უცებ გადავრეკეთ და რამდენიმე წუთის ძებნის მერე ფოთლებში იპოვა. ასე მშვიდობით ჩამედით, შევხედე დრამს და მაგარი საშინელ დღეში იყო, უცებ drum წაბორძიკდა და თამოს სესწივლა. მერე გამახსენდა თამოს წივილი და მივხვდი რო თვითონ კი არ იქცეოდა drum-ის ჩაჩეხვებზე წიოდა. მაგიტომაც იყო დრამის ასეთ დღეში. იმ ეკლიან გზაზეც შორტიკებშიც რადენიმე მარცხი მოუვიდა, გზაზე რო დავდექი მერე ამოვისუნთქე. ყველას ადრენალინის მაქსიმალური მოზღვავება გვქონდა და მაგარ ხასიათზე ვიყავით. მარა ზოგ ზოგიერთები დაზარალებულები, ნათიაც არ იყო კარგ დღეში, კარგად ქონდა დაბეჟილი ერთი ადგილი და სტკიოდა. რამდენიმე წუთში ბანაკში მივედით, მოვწესრიგდით და გზას გავუდექით სადღაც 4 იყო რო მსვლელობა დავიწყეთ იმ იმედით რო ვინმე გაგვიჩერებდა. ჟინვალამდე 15 კილომეტრი იყო მგონი, და ვარაუდობდით რო 3 საათში ჩავიდოით, კარგი ტემპი კი გვქონდა მარა 3 საათში ვერ ჩავიდოდით. მანქანა ცოტა მოძრაობდა თან არ აჩერებდნენ. რამდენიმე ჯიპმა სულ ცარიელმა არ გაგვიჩერა, მაგრა გატეხილში ივყავით მზე უკვე ნელ ნელა ჩადიოდა, თამო სურათებს იღებდა და 2-2 გავიყავით წინ drum და ნათია მიდოდნენ უკან მე და თამო, თან მე ის ტემპი აღარ მქონდა თამოს ვსთხოვე ერთად ვიაროთ თქო და ჩემთან ერთად მოდიოდა, ძაან წინაც არ იყვნენ. ძველმა მერსედესის მარკის მარშუტკამ გაგვიჩერა და თიანეთის გადასხვევთან ჩამოგსვევს, სოფელში მიდიოდნენ არჩევნებზე. იქვე მანქანა იდგა, აღმოჩდა რო მისი მეგობარი გოგო თიანეთისკენ მიდიოდა ჩვენ მარშუტკას გაყვა ეს გოგო და ამ მანქანას კი ჩვენ წავყევით, მანქანამ მთავარ გზამდე ჩაგვიყვანა. გავუდექით ანანურისკენ გზას, უკვე 6 საათი იყო. მაქნანები არ გვიჩერდებდნენ. Drum ჯოხი გააძრო და ომობანას თამაშობდა, მერე მეც მოშოვა რაღაც ჯოხი და ამხელა ეკიპირებით გზაზე აქეთ იქით დავრბოდით პატარა ბავშვები სოფელში რო თამაშობენ მარა ჩვენ უფრო მაგრები ვიყავით სამხედღო ჩანთებით და ისეთ მოძრაობებს ვაკეთებდით ვითო ერთმანეთს ვაზყვევით სპეცრაზმელს შეშურდებოდა. ამის შემხვედვარე მანქაები სვალს ანელებდნენ და ჩვენ გვიყურებდნენ. კარგა ხნის სიარულის მერე ერთმა მაქნანამ გაგვიჩერა, და რამდენიმე კილომეტრი წაგვწია წინ. აღმოჩდა რო მეგორის დასახმარებლად მიდიოდნენ რომელსაც მანქნანა გაუფუჭდა. შემოგვთავზეს რო მაქნას 15 წუთში გააკეთებსო და ამას წაყევითო ვლადიკავკაზში მიდისო. ჩვენც დაველოდეთ, ამ ლოდინში კარგა დაღამდა, ვიფიქრეთ რო აზრი არ ქონდა ანანურში ასვლას შეიძლება დაკეტილი ყოფილიყო. ისევ ამ მანქანას გავყევით ოღონდ ამჯერად უკან და თბილიში, drum შემოგვთავაზა რო პილმენი გვეჭამა, ვითომ ხინკალი იყო ჩაფიქრებული მარა ისანში მაგარი საპილმენე ვიციო ქოთნებში და იქ წავიდეთო, წინასწარ უკვეთავ და მზა გხვდებაო. მაგარ ხასიათზე მოწოდების სიმაღლეზე ვართ და რატომაც არა. აღმოჩდა რო ჩვენი მანქანა მოსკოვის პროსპექტზე მიდიოდა. პირდაპირ საპილმენენს კარებთან მიგვიყავნეს, რო მივედით 10 წუთი კიდე ველოდეთ, მოვწესრიგდით როგორც შეგვეძლო და 4 ქოთანი მოიტანეს. ძაან მაგარი იყო, თითოში 30 ცალი პილმენია, სმეტანა და თავისი წვენით, თავზე წომი იყო გადაკრული და ქოთანი რო ცეცხლში იყო ეს ცომიც იწვებოდა, შიგ კი პილმენი იხარშებოდა. პური იყო რა, მაგარი მგლებივით ვიყავით, არაყი გვქონდა და რამდენიმე drum-ს ყანწი გამოვიდა. მართლა მაგრად გაასწორა მე და თამომ, ხორციანები ვჭამეთ drum-მა და ნათიამ ყველიანი. მაგარი მშივრები ვიყავით და ძლისვს შევჭამეთ, გოგოებმა დატოვეს და იმათიც ჩვენ ვჭამეთ. ყველაზე მეტად იმან გაასწორა რო ქოთნებს ყურები ქონდა ორივე მხრიდან, რო ამოვჭამეთ პილმენები მერე წვენი დავლიეთ მოვიყუდებდით ხოლმე და ისე ვსვამდით, აუ მაგარი იყოოოოო!!!!!. ასეთი ემოციებით და ასეთი თავგადასავლებით დავიშალეთ. ძაან მაგარი იყო. ხო მოკლე რეზიუმე. მადლობა ლელას რო წაგვიყვანა, მადლობა drum-ს რო იქ შემოგვიერთდა, მადლობა ნათიას და თამოს რო ასე მაწვალებენ და ასე მიშრობენ სისხლს და ასე ძაან რო ვუყვარვარ.

Friday, October 18, 2013

ასფარა, კონკრეტულად კი აბულები

გამარჯობათ, მინდა კიდევ ერთი ჩემი ლამაზი შაბათ კვირა მოგიყვეთ. 12 13 ოქტომბერი, გასვლა ჯავახეთში დაიგეგმა, რათქამუნდა ნუცას მიერ, აბა ჯავახეთში მის გარეშე რამე მოხდება? ერთი სიტყვით ისევ და ისევ ჩემი საყვარელი ჯავახეთი, რამდენიმე კვირის უკან ვიყავი მესხეთში, მონატრებული ვიყავი სადმე წასვლას, ნუცას გასვლები კი ჩემთვის ყველაფერს ნიშნავს, არც ერთი გასვლა არ გამომიტოვია ნუცასი, რაც მას ვიცნობ და არც მომავალში არ გამოვტოვებ. ვიცი რო ის გასვლა სანახაობრივათ და კულტურულ ისტორიული თვალსაზრიზითაც ძაან მაგარი იქნება. ნუცამ კარგად იცის ის ადგილები სადაც დავყევართ და ბევრ საინტერესო ფაქტს და ისტორიას ვგებულობ ხოლმე. ერთი სიტყვით ჩავეწერე სიაში და დაველოდე თუ როდის მოვიდა ნანატრი შაბათი კვირა. ჩემი მეგობარი თამოც ჩაეწერა და მისი ძმაც ზვიადიც. ზაფხულის მერე სადაც კი ვყოფილვარ თამოს გარეშე არ წავსულვარ არსად და არც ეს გასვლა იყო გამონაკლისი. მე ძალიან მიხარია რო ასე ჩემი მეგობრები დამყვებიან და ჩემთან ერთად ნახულობონ ამ ყველაფერს. სამწუხაროდ მისი და ნინო ვერ მოდიოდა სამსახურის გამო და ძალიან დამწყდა გული. რაღაცნაირად რო დავფიქრდი მივხვდი, თუ რატო დავდივარ მე ამ პახოდებში, მარიამოს მაგრად უწერია და მე ძაან მიყვარს მისი სიტყვები. მარა მე ჩემი სიარულის აზრზ ჩავწვდი, თურმე ჩემი მეგობრების გამო დავდივარ, ჩემთვის ნაკლებად ექნება აზრი თუ იქ ვინმე ჩემი მეგობარი არ იქნება. ნინოს არ წამოსვლამ მიმახვედრა, არანაირი აზრი არ აქვს ამ ბედნირებას და ამ სიყვარულს თუ ვინმეს არ გაუზიარე, მე ვეხვეწები ხოლმე რო წამოდით ნახეთ მინდა რო ეს ყველაფერი მათაც გაიზიარონ და ნახონ, მე მაშინ ვიქნები ბედნიერი თუ ჩემი მეგორები იქნებიან ბედნირები და ვიცი რო მათ ეს პახოდები ბედნირებას მისცემენ, ვიცი რო თუ წამოველ რო მე მათ 2 ლამაზ დღეს ვაჩუქებ, თამო და ნინო რო ჯავახეთში იყვენ პირველად ახალქალაქში მეუფეს მუზეუმი რო ნახეს, ისენი ბედნირები იყვნენ მე მათ 2 ლამაზი დღე ვაჩუქე და მათ მე კიდე დიდი სიყვარული. ისე მოხდა რო ამ გასვლაში კიდევ ერთი ჩემი მეგობარი ნუნუ ხიდაშელი წამოვიდა, ნუნუ ჩემი კლასელი იყო. ნუცა მეღადავებოდა ვინმე არ მოგყავსო? და აი ნუნუ წამოვიყვანე, თამო უკვე სტაჟიანია და აღარა საჭირო პლიუსად რო ჩაეწეროს, საპახოდე ახჭურვილობაც აქვს, ერთი სიტყვით მოლაშქრეა. როგორც იქნა დადგა ნანატრი შაბათი დილა, დილით 05:30-ზე ავდექი 7-ზე სამგორში უნდა ვყოფილიყავი. მამაჩემმა ვერ წამიყვანა, მეტრომდე ფეხით ჩავედი, თამოსთან შეთანხმებული ვიყავი რო ვაგზალზე უნდა შევხვედრილიყავით, ეგრეც მოხდა მეტროში კიდევ ერთი ადამიანი ნატალია დაგვემგზავრა უფრო სწორად როცა ვაგზალზე ვიდექი ის იქ მოვიდა საბურთალოს ხაზიდან. მივედით სამგორში და ნელ ნელა შეკრება დავიწყეთ სიაში 18 კაცი ვეწერეთ აქედან 1 ადამიანი უკვე ასფარაში იყო. მოხდა ისო რო ბევრმა გადაგვაგდო და სულ 13 კაცი დავრჩით, ნუცასთან დავრეკეთ მძღოლს რამდენზე იყო შეთანხმებული გავარკვიეთ და რო გაირკვა ფული გვყოფნიადა რა დალოდება რის დალოდება ეგრევე დავიძარით. ისე მაგრად გამიტყდა და ყველას გაგვიტყდა რო ამდენმა გადაგვაგდო. 8 საათზე დავიძარით, თამოს გუაშები ქონდა წამოღებული თვითონ ცოტათი იყო მოხატული, მე როგორც მოხალისე სრულიად სახე მომიხატა. ნახევარს ვცნობდი ნახევარს არა, მარა უცებ გავიცანით ყველამ ერთმანეთი და ფოკისკენ გავწიეთ სადაც ნუცა და ქრისტი გველოდებოდა. ნუცას აბულების გასვლა შარშანაც ქონდა გაკეთებული და კივილაძესგან ვიცოდი რო საკმაოდ რთული იყო აბულებზე ასვლა. სადღაც 3 საათში ფოკაში ვიყავით. ფოკაში ნუცა, ქრისტი და ირაკლი დაგვხვდნენ. დედათა მონასტერი უნდა გვენახა მარა ნუცამ მე რო დამინახა ასე მოხატული და კიდე რამდენიმე ადამიანი გადაიფიქრა ხვალე ვნახოთო. დავიძარით სოფელი განძისკენ საიდანაც მიდიოდა გზა პატარა აბულისკენ სადაც შემორჩენილი იყო ციხე, და მის გარშემო საცხოვრებელი ადგილები. გავემზადეთ ასასვლელად ჩანთებში გადავინაწილეთ რაც რამე გვჭირდებოდა და დავიძარით. თამოს ჩანთაში ჩავდეთ, ჩემი, თამოსი და ზვიადის ნივთები ჩვენი საჭმელი და ისე გავუყევით გზას, ჩანთა თამოს მოქონდა ახალი იყო, პირველად ქონდა პახოდში და ზურგინდან არ იშორებდა, ჯერ დაღლაც არ აწუხებდა. ავიარეთ ერთი დიდი ფერდობი და მთის ქედზე დავსწორდით. არ დავიწყებ თუ რა ლამაზი იყო და ასე შემდეგ, მე მაგდენი ნიჭი და უნარი ვინ მომცა რო ის სილამაზე ავღწერო და აქ გადმოვცე, მაქსიმუმ სურათები ნახეთ. გავიარეთ ეს ქედი და კიდევ ერთი დიდ ფერდობს მივადექით, ციხე მარცხნივ იყო ჩვენგან, ნუცამ მწვერვალზე ავიდეთ იქიდან ლამაზდა ჩანსო და გადმოვხედოთო. წინ ერთი ჩვენიანი მიდიოდა ძალიან წინ, რომელიც უკვე ციხეზე იყო ასული. მე მწვერვალზე არ ავედი და ციხისკენ გავსწიე. უჩანთოთ ვიყავი და საკმაოდ სწრაფად ვმოძრაობდი.რავი რა გითხრათ აბულის ციხეზე, მწვერვალი 2700 მეტრზე არის, დიდი ლოდებითა დაფარული მთელი ფერდობი, ციხე კიდე უბრალოდ დაწყობილი ამხელა ლოდებითაა ნაშენი. ციხის გარშემო კარგად იყო შემორჩენილი ნასახლარები მარა ისეთი პატარა იყო არ ვიცი რისთვის იყენებდნე, თაროებიც ეტყობოდა თვითეულ ოთახს და ყველა ერთმანეთში იხლართებოდა, პატარაზე ქუჩაც ჩანდა რო თავოს დროზე ქუჩა იყო. უცნაური რამ იყო, სასტავი ზევით ავიდა და პური იქ ჩამეს, ციხეზე კი მე თათული და კიდევ ნინო მგონი ვიყავით. ნუნუს ჩანთა მე მქონდა და ნუნუს საჭმელი ჩვენ შევჭამეთ. ციხეზე ჩვენს გარდა 2 პოლონელი იყო გამოვესაუბრეთ და ხვალე ჩვენც ავდივართო დიდ აბულზე. ერთი სიტყვით ციხეზე ჩამოვიდა კამანდა მიათვარ მოათვარიელეს და უკან დავიძარით, მანქანისკენ, უკანა გზად დაგვაღამდა მარა უსაფრთხოდ და მშვიდობით დავბრუნდით. გზა საკმაოდ რთული და დამღლელი აღმოჩდა. ამჯერად დასაბანაკებლად გავსწიეთ ასფარაში სადაც ნუცას სახლი და თვილი ფეჩი გველოდებოდა, საკმაოდ მაღალზეა ფარავნის ტბა და ძაან ციოდა საღამოს. ფოკადან სულ რაღაც 9 კილომეტრში მივედით ნუცას სახში. სადღაც 9 იქნედოდა რო მივედი, გადმოვლაგდით და მზადება დავიწყეთ, სუფრის გაშლა და ფეჩის დანთებას შევუდექით, ფეჩი გარეთ ქონდა ნუცას, შუა ოთახში გავმართეთ და კარგად ავაგიზგიზეთ მართალია ბოლავდა მარა კარგადაც ათბობდა. ჩვენ იმ საღამოს იუბილარი გვყავდა. ჩვენ მარიშკას ქონდა დაბადების დღე. მარის ფეივერკი ქონდა წამოღებული ის გავუშვით 12 საათზე და რავი მოვილხინეთ, მერე კამანდა ორად გაიყო, ფეჩს შემოვუსხედით და კარგა დავლიეთ სადღეგრძელოები ჩამოვლით იყო. მე პირადა კარგად ვისიამოვნე და ის საღამო ძაან მესიამოვნა. დეტალებს აზრი არ აქვს იქ უნდა ყოფილიყავით, მე კარგად დავთვერი, იქვე ფეჩი სადაც იყო გაშლილი მქონდა საძილე და კარგად ჩამეძინა. მალევე ყველა მიწვა მოწვა, დილით ადრე ვიყავით ასადგომლები რადგან ახალქალაქში წირვას უნდა დავსწრებოდით 9-ზე. ეგრეც მოხდა, სადღაც 5-იქნებოდა რო თამოს სიარულმა გამაღვიძა უფრო სწორად ყველა გააღვიძა, ამდენ სიარულში ქრისტი წამოუხტა და გვარიანად ეჩხუბა კიდეც. რავი ვერ დაიძინა თუ რა იყო. მალევე ყველანი ავდეგით, პატარა წავილუკმეთ და ავბარგდით. ამ ჯერზე ახალქალაქისკენ გავსწიეთ, 10 იყო დაწყებული რო ჩავედით და წირვას დავესწარით, გეგმა იყო შემდეგი რო მეუფეს მუზეუმი უნდა გვენახა და მერე დიდ აბულზე ავსულიყავით. მე ძაან მინდოდა რო მეუფეს სახლი გვენახა უფრო სწორად მინდოდა რო ჩემ მეგობრებს ენახათ აღმოჩდა რო უმრავლესობას ნანახი არ ქონდა და მე მიხაროდა რო ამას ნახავდნენ, ვიცოდი რო ძაან მოეწონებოდათ. მარა დაგვიანდა ყველაფერი და პირდაპირ აბულზე წავედით, ამასობაში ჩვენ მანქანას ამორტიზატორი გაუფუჭდა და ჩანტები ახალქალაქში დავტოვეთ წონის მიზნით. გავუდეთიქ სოფელ აბულის გზას, ნუცა სიტყვით გამოვიდა რო ვინც დარწმუნებული არ ხართო ნუ წამოხვალთო. მარა ყველა წამოვიდა, ამ ჯერზეც თამოს ჩანთა წამოვიღეთ, შევთავაზე ჩანთის წამოღება მარა თამომ უარი მითხრა, რათქმაუნდა. რაღცნაირად ხოდზე ვიყავი, გამოვართვი თამოს აპარატი და წინ და უკან დავრბოდი. გავცდით სოფელს და აქ პატარა ისტროია მოგვიყვა ნუცამ, რომელიც მიზეზი იყო წინა გასვლაში ხალხის დაკარგივს, თურმე ამ ადგილზე თუ სურვილს ჩაიფიქრებ აგისრულდებაო, წრე შევკარით და ყველამ ჩვენ ჩვენი სურვილი ჩავიფიქრეთ, მაგარი იყო, ისე მე ეგ სურვილი ამისრულდა უკვე. რამდენიმე კილომეტრში მივადექით აბულის ძირს საიდანაც დიდი აღმართი იწყებოდა და შორს მწვერვალი მოსჩანდა, ეტყობოდა რო ზევით უკვე საკმაოდ ციცაბო იყო. ამ ჯერზე თამომ ჩანთა დამითმო, მოვიკიდე ჩანთა და გავუდექით გზას, გზას მარა რა გზას, ძაან დამრეცი აღმართი და ქვებით სავსე რელიეფი. ძლივს მივდიოდით, სადღაც შუაში დიდი შესვენება მოვაწყეთ და ისევ გავუდექით გზას, სამწუხაროდ გზა 3 ადამიანმა ვერ განაგრძო, ქრისტიმ, თათულიმ და გიორიგმ. მე აღარ ველოდებოდი ხალხს და საკმაოდ წინ გავიჭერი, ძაან მინდოდა ასვლა და დავთქვი რო 6 საათამდე სადამდეც ავალ ავალ და მერე უკან ვბრუნდები თქო, იმ აღმართის ჩამოვლა სიბნელეში არ მინოდა. ერთი სიტყვით ნელ ნელა სიმაღლეს ვკრიფავ და დაბლა ამხელა მთები ხელის გულივით მოსჩანს, ჩანთა სასიამოვნოდ მქონდა მორგებული და წინ წინ მივიწევდი, დავთქვამდი ამ ქვამდე უნდა მივიდე თქო მივიდოდი დავისვენებდი და მერე განვაგრძობდი გზას, სასტავიც ნელ ენლა მოიწევდა. ძაან მალევე ნატალია წამომეწია, სადღაც ბოლოში რო ვიყავი უკვე და მწვერვალზე ერთად ავედით. ბოლოში უკვე ძაან დამრეცი იყო და სულ ქვიანი. საათს დავხედე და 5 საათი იყო. კარგა ხანს ვიპოზიორეთ მე და ნათალიმ. მალევე კიდევ ერთი ადამიანი ამოვიდა, და ნელ ნელა ყველა გამოჩდა, თამოც მალევე ამოვიდა. ერთი სიტყით ყველანი ავედით. ზუსტად 3100 მეტრზე ვიყავით, სასტავი კიდევ ზევით ავიდა მარა მე და კიდევ რამდენიმე ადამიანი აღარ წავედით. სანამა კამანდა ამოვიდოდა მე და ნატალიემ სახლი ავიშენეთ, ქვებისგან ამოვასუფთავეთ და პატარა ორმო გავაკეთეთ ღრმა არ გამოვიდა დაბლა ქვები ჭაყინული იყო, ჩავსხედით შიგნი და მართლა გაამართლა ყოველ შემთხვევაში ქარი არ გვაწუხებდა. მაგარი სანახავები ვიყავით. მე როგორც დაგეგმილი მქონდა გახდა თუ არა 6 საათი დავიძარი, ამ ჯერზე მე, ნატილია, თამო და ზვიადი ერთად დავეშვით, დაშვების პირველი ეტაპი იყო რთული, ძაან ციცაბო იყო და მიწა იშლებოდა, სასტავმა თავი გავართვით და უვნებლად დავეშვით, დაშვება არც ისე მარტივი იყო. ეს ქვები სანდო არ იყო და ნებისმიერ წამს შეიძლებოდა დაცურებულიყავი. მოვდიოდით და არა და არ ილეოდა ეს დაღმართი მაგარი ნერვები მეშლებოდა. მზე ნელ ნელა ჩადიოდა და უკანასკენი სხივები ეცემოდა აბულს მაგარი სანახავი იყო საუცხოო ფერები ქონდა ბუმენას. ამასობაში აცივდა რაც მზე ეფარებოდა ჰორიზონტს სიცივეც მატულობდა, მარა სიარულისა არ იგრძნობოდა. თამო ძაან დაიღალა და ზვიადიც მარა ის გზა ხო გასავლელი ქონდათ, თამო მაგარ ხასიათზე დადგა, მღეროდა ყვიროდა და რავი. მიხაროდა რო ესეთ თამოს ვხდედავდი, ის უბრალოდ ბედნიერი იყო თავისი თავით რო ეს შეძლო რო მაგრად დაიღალა და საქართველოში არც ისე ბევრი ადამიანია ვინც აბულები დალაშქრა და ერთ ერთი მათქანი თვითონ არის. მეც მიხაროდან ჩემის მხრივ რო ჩემი სიხარული და ბედნიერება ვიღაცას ვუწილადე და გავუზიარე. დაბლა თათული და გიორგი იყვნენ, საკმაოდ დაღამდა გზა აღარ ჩანდა წესივრად და დაბლიდან გიორგი ანათებდა შუქს, შუქის მიმართულებით მივდიოდით. როგორც იქნა ჩავახწიეთ, ამასობაში ტატო წამოგვეწია რაც ძაან გამიკვირდა, ჩვენ ძაან ადრე გამოვედით და როგორ დაგვეწია თქო. მალევე ირაკლი ჩამოვიდა სულ სირბილით, თავზე ფანარი ეკეთა, საუცხოო სანახავი იყო მთაზე რაღაც შუქი დიდი სიჩქარით მოფრინავს, არ ვიცი ამ ქვებზე როგორ მორბოდა მარა ძაან სწრაფად მოდიოდა. დაბლა შევიკრიბეთ და ლოდინი დავიწყეთ, სასტავს შეგვცივდა გავჩერდით თუ არა, ირაკლისგამ ნებართვა ავიღეთ და მანქანისკენ გავსწიეთ. გზად იქაური მაცხოვრებელი შემოგვხდა, რომელიც ჩვენს დასახმარებლად მოდიოდა, ძაან მესიამოვნა ეს ფახტი, სოფლამდე მიგვაცილა, მამქამაში ავეყარენით მშივრები უფრო ვიყავით ვიდრე დაღლილები. თამო და ზვიადი ძაან დაიღალნენ მარა ვიცი რო ძაან ნასიამოვნები იყვნენ. მალევე მთელი გუნდი დაბრუნდა, მივხვდი რო ძაან ნელა მივლია უკანა გზაზე. უკვე საკმაოდ გვიანი იყო, ახალქალაქისკენ გავსწიეთ, ავიღეთ ჩანთები და თბილისისკენ ავიღეთ გეზი. მანქანა გაფუჭებული იყო და ნელა დადიოდა, ფოკაში 4 ადამიანი ჩამოვსვით: ნუცა, ქრისტი, ირაკლი და ტატო. უფრო გავფართოვდით და ხალხმა დასაძინებელი ადგილების შოვნა დაიწყო, დრამმა უკანა სავარძლებზე გაიშალა ლოგიკი მე შუა სკამებზე მარა ვერ მოვისვენე დიდი ხანი, რავი ბოლოს ყველამ წავუძინეთ და ასე მშვიდოით და ძაან გვიან დავბრუნდით თბილიში, 2-ზე. სახში რო მივედი ვჭამე ვიბანავე და დავიძინე. ნუცა მადლობა მინდა გითხრა კიდევ ერთხელ რო ამ ყველაფერს გვიზიარებ, მაგარი გასვლა იყო, მინდა რო მადლონა გითხრა ასეთ კარგ ადამიანებს რო მაცნობ, ისენი ჩემი მეგობრები არიან შენი დამსახურებით. კარგი გულის პატრონი ხარ და მადლობა რო ამ გულის სითბოს გვიზიარებ. ეს არის ის მოკლე მიმოხილვა რაც მახსენდება, თვითეული გადაკითხვივას კიდევ ბევრ რამეს ვიხსენებ მარა წერა მეზარება. ამიტომ წამოდით ხოლმე ხალხო რო ასე ჩემი ნაჭღაპნების კითხვა არ მოგიწიოთ.!!!!